Over mij

Waarom ben je dit werk gaan doen?

Dan ga ik eigenlijk een stapje terug. Oorspronkelijk werkte ik in de reisbranche, waar ik ben opgeklommen tot adjunct-directeur en leiding gaf aan verschillende afdelingen. Helaas ging het financieel niet goed met het bedrijf en was de directeur van plan om het bedrijf te verkopen. Op dat moment wist ik dat mijn werk zou gaan veranderen en dat het wellicht tijd werd om iets anders te gaan doen.

In de etalage van een uitzendorganisatie zag ik een vacature zonder bedrijfsnaam. De omschrijving was zoiets als “leiding geven aan een groep adviseurs die een product moesten verkopen dat veel met emotie te maken had.” Dus, op mijn lijf geschreven, dacht ik. Eenmaal binnen bleken het uitvaartverzekeringen van Yarden te zijn. Een tegenovergestelde emotie van reizen. Toch wekte het mijn interesse en ben ik gaan solliciteren, met positief resultaat. Ik werd aangenomen bij Yarden als teamleider. Ik voelde me enorm thuis bij Yarden en ik heb hele fijne herinneringen aan die tijd. Op een gegeven moment zat ik op het terras van een bevriende restauranteigenaar in Naarden Vesting en ik vertelde dat ik bij Yarden werkte. “Oh,” zei hij, “Werk jij bij Yarden? Goh, wat een prachtig en dankbaar beroep.  Meer een roeping denk ik dan een beroep.”

Ik reageerde waarschijnlijk een beetje flabbergasted, want ik moest met mijn team verzekeringen verkopen en targets halen, toen ik me realiseerde dat hij een heel ander idee had. De opmerking bleef bij me hangen, maar ik had een vaste baan en hoe zou ik dat dan doen? Zou ik ergens solliciteren of zou ik zelfstandig gaan? Moest ik mijn baan opzeggen? Ik had net een huis gekocht en wat als het niet lukt? Toen kwam ik de vacature van Yarden franchisenemer tegen en wist ik meteen dat ik daarop moest reageren. Na de sollicitatieprocedure volgde een gedegen opleiding en stage. 

Dat is wel heel wat anders hè? Van reisbranche naar uitvaartbranche. 

De emotie is anders, maar het regelwerk lijkt best veel op elkaar. Ik werkte bij een touroperator. Je reserveert een locatie, je wilt niet dat deze overboekt is of niet beschikbaar als je daar aankomt. Je moet er ook naar toe, dus je hebt vervoer nodig en je wilt niet te laat aankomen. Misschien heb je een locatie geboekt waar beeld- en geluidsfaciliteiten nodig zijn. Dus als de locatie deze faciliteiten niet biedt, dan moeten ze wel geregeld worden. Allemaal sterke overeenkomsten tussen de reis en uitvaartbranche. Of neem de reisgids. Of je nu een reisgids maakt met teksten en foto’s of een rouwkaart, het zijn allemaal ervaringen die ik meeneem in mijn werk nu. Maar niet iedereen die op vakantie gaat is vrolijk, en niet iedereen die iemand verliest is verdrietig. Soms zijn ze zelfs opgelucht dat iemand uit zijn lijden is verlost. Of juist boos, en dat kan ik me ook heel goed voorstellen. Als ik iemand verlies die me dierbaar is, ben ik waarschijnlijk ook niet de vrolijkste. Of als er onenigheid in de familie is. Nu kan ik dat goed plaatsen, maar in het begin, toen ik dit werk pas deed, moest ik inderdaad al die verschillende emoties waar je mee te maken krijgt, leren kennen en vooral niet op jezelf betrekken.

Hoe kun je zakelijk blijven in een verdrietige periode?

Niet! En dat wil ik ook niet. Je wilt niet met een uitvaartverzorger praten die er als een ijskonijn bij staat. Vanzelfsprekend is het ook niet de bedoeling dat ik tranen met tuiten ga huilen, maar ik ben een open boek. Als de nabestaanden verdrietig zijn, dan raakt mij dat ook. Maar ik ken de overledene niet. Dat scheelt wel, mijn emotie gaat naar de nabestaanden.

Ik heb wel eens te maken gehad met een mevrouw, zelf ook al op leeftijd, die haar 103-jarige moeder had verloren. Een gezegende leeftijd zou je zeggen, maar ze was ontzettend verdrietig en dat raakte mij dus ook. 

En jonge mensen?

De eerste keer dat ik een uitvaart moest organiseren van een jonger iemand ging ik er met lood in mijn schoenen naartoe. Maar ook daar kan je je vergissen. Soms treft een ziekte ook een jonger iemand. En ook dan kan het zijn dat de ouders in eerste instantie een gevoel van opluchting hebben, dat hun jongetje of meisje nu geen pijn meer heeft. De echte rouw komt pas later. De eerste week zijn ouders vaak nog verdoofd. En zelfs dan kan de boog niet altijd gespannen staan. Misschien zijn er broertjes of zusjes. Hun leven gaat gewoon door. En dat is vreemd als het jouwe stil staat. Maar omwille van de kinderen ga je toch door. Een kinderuitvaart komt wel binnen, maar ik zal iedereen met heel veel liefde helpen, want dat is wat ik het liefst doe.

Wat is je meest bijzondere uitvaart?

Ik heb er inmiddels heel wat gehad. Een keer mocht ik een uitvaart verzorgen van een tweeling die net voor de 24 weken dood geboren werd. Omdat volgens de wet op dat moment nog geen sprake is van levensvatbaarheid, zijn er geen wettelijke verplichtingen. Maar we hebben een mandje gekocht bij de Blokker en toch een mooie uitvaart georganiseerd, twee prachtige piepkleine mensjes. We hebben ze samen in het mandje gelegd, een ceremonie gehouden en de ouders hebben ze zelf naar de crematieruimte gebracht. Samen tegelijk zijn ze gecremeerd. Normaal gesproken mag je as nooit vermengen, maar omdat er geen regelgeving is, hebben we gedaan wat het beste voelde voor de ouders. 

En dan was er de uitvaart van een alleenstaande meneer. Hij had zijn laatste wensen aan mij kenbaar gemaakt en ik werd ook gebeld toen hij overleed. Zoals afgesproken heb ik hem gecremeerd, ik heb naar zijn muziek geluisterd terwijl mijn collega’s hem “de oven in schoven”. Ik heb een roze koek gegeten, ik was helemaal alleen, er was niemand bij. Dat zal ik ook nooit meer vergeten.

Heb je nooit spijt gehad van je keuze om voor dit vak te kiezen?

In het begin moest ik wel echt erg wennen. Het is prachtig werk en ik wil veel zelf doen, dus ook de laatste verzorging. Niet iedereen overlijdt netjes overdag in een ziekenhuis. Soms heb je ook te maken met nachtelijke uren of iemand die al een tijdje geleden is overleden. Daar moet je wel tegen kunnen. Ik kan midden in de nacht moeilijk zeggen dat ik graag een afspraak maak voor de volgende dag, terwijl iemand net thuis is overleden en bij wijze van spreken op de keukenvloer ligt. Dan wil je dat er NU METEEN iemand komt om je te helpen.

Maar dat is niet het enige waar ik aan moest wennen. Het is ook een wispelturig vak, het kan heel rustig zijn of juist ontzettend druk. Inmiddels weet ik dat er (zeker als kleine zelfstandige) periodes zijn waarin ik niets te doen heb. Maar toen ik net begon, was het meteen hartstikke druk. Gecombineerd met een grote uitvaart van een jonge jongen maakte dat ik echt wel getwijfeld heb. Een uitvaart kun je maar één keer doen, en het moet goed zijn. Dus je wilt niet de uitvaart van iemands dierbare verprutsen omdat je een nachtje hebt overgeslagen. Gelukkig ben ik er goed doorheen gekomen. Beter gezegd, deze eerste periode heeft me geholpen te beseffen dat als ik dit goed kan, dit werk bij me past. Ik hoor ook vaak van nabestaanden dat ik het goed doe. Dat klinkt misschien wat arrogant, maar ik krijg regelmatig complimenten van nabestaanden of mensen die een uitvaart hebben bijgewoond. Dat bevestigt voor mij dat dit het werk is dat ik moet doen.

Laatste vraag: “Wie is Joyce?”

Ik ben van nature een positief ingesteld persoon. Ik ben een open boek en mensen kunnen me vaak gemakkelijk doorgronden. Ik heb ook geen geheimen, je mag alles van me weten en ik ben altijd eerlijk. Ik ben makkelijk in de omgang, wat voor mijn werk prettig is. Ik hou van sporten en tuinieren. Ik heb geen kinderen en heb ook nooit de wens gehad om ze te hebben, hoewel ik zelf wel uit een liefdevol gezin kom. Zowel mijn broer als ik hebben geen kinderen, dus mijn moeder is geen oma. Mijn vader is in 1993 overleden. Daar kan ik ook nog wel iets over vertellen, maar dat komt een andere keer wel.

Ik heb geleerd om mezelf te zijn, en dat is goed. Al mijn positieve en minder positieve eigenschappen hebben me gebracht waar ik nu ben. Ik ben een tevreden mens.